AXETIVOS Y PRONOMES POSESIVOS

AXETIVOS POSESIVOS

Los axetivos antepuestos al sustantivu concuerdan en xéneru y númberu cun él. En llïonés NUNCA NUN llevan tilde.

El mieu, la mia, los mieus, las mias
El tou, la tua, los tous, las tuas
El sou, la sua, los sous, las suas
El nuesu, la nuesa, los nuesos, las nuesas
El vuesu, la vuesa, los vuesos, las vuesas
El sou, la sua, los sous, las suas

Estas son las mias perras              Esa ye la tua casa

Los axetivos pospuestos son invariables en xéneru y númberu. Debería evitase l'abusu del sou usu, esceutu cuandu quiera enfatizase la posesión. Las formas pospuestas que van darréu'l sustantivo NUN son pronomes, puestu que'l suxetu tá presente na oración, y pur eillu nun llevan tilde.

de mieu, de tieu, de sieu (d'él, d'eilla)
de nuesu, de vuesu, de sieu
 (d'eillos, d'eillas)

Estas son las perras de mieu           Esa ye la casa de tieu

Nel casu de terceiras presonas y pa evitare l'equívocu si el contestu la frax nun lu aclaria, pueden usase las costruciones que sigen darréu:

Ye'l perru d'él  (en llugar de: ye'l sou perru)
Ye'l perru d'eilla (en llugar de: ye'l sou perru)

 

PRONOMES POSESIVOS

Sustituyen al sustantivu y concuerdan en xéneru y númberu cun él. Toos llevan tilde pa desemeyalos de los axetivos.

El miéu, la mía, los miéus, las mías
El tiéu, la túa, los tiéus, las túas
El siéu, la súa, los siéus, las súas
El nuésu, la nuésa, los nuésos, las nuésas
El vuésu, la vuésa, los vuésos, las vuésas
El siéu, la súa, los siéus, las súas

La casa de Xuan ye grande. La mía ye piqueña.
El xatu de Miliu ye nidiu. El vuésu ye pardu.
La gatina de Xulia ye roxa. La súa ye gris
 (d´eilla).

Nesti cabeiru exemplu nun podríamos sabere si nos referimos a la gatina d'él, d'eilla, d'eillos ou d'eillas, poru, pa evitar ambiguedaes, si nun nos lu aclariara enantias el contestu la conversa, deberíamos dicire: la d'eilla ye gris.

Tamién podríamos usare los pronomes perifrásticos, que sedría un xeitu de falare más llïonés.

de miéu, de tiéu, de siéu (d'él, d'eilla)
de nuésu, de vuésu, de siéu (d'eillos, d'eillas)

Llevan tilde purque son pronomes, al nun tare presente'l suxetu na oración. Los exemplos anteriores quedarían:

La casa de Xuan ye grande. La de miéu ye piqueña.
El xatu de Miliu ye nidiu. El de vuésu ye pardu.
La gatina de Xulia ye roxa. La de siéu ye gris / la d'eilla ye gris.